Spoorwegnostalgie

Reis van uitersten

Dikwijls moet uw webmaster even nadenken voor de titel van een reportage. Niet ditmaal: doordat hij zowel naar het uiterste westen als naar het extreme oosten van China trok, was de titel snel gekozen. Ook qua tractiesoorten was de titel van toepassing: de eerste week werden bijna enkel de erg mooie JS'en gefotografeerd. De tweede week stond voornamelijk in het teken van C2's, de véél kleinere smalspoorlocomotiefjes.

Helaas werd het ook op andere vlakken een reis van uitersten: de zon scheen nu weer wel, dan weer niet en op sommige plekken reden er plots geen treinen om uiteenlopende redenen. Het begon al de eerste dag op de lijn Yamansu - Sankou, een lijn waar uw webmaster nog nooit geweest was: omdat het productieniveau voor 2009 bereikt was, lag alle industrie en het spoorverkeer nu voor enkele weken stil. Jammer, want nu kon uw webmaster geen foto's maken van treinen op deze fotogenieke lijn doorheen een woestijnlandschap. Hij reisde dan maar direct door naar het steenkoolnetwerk rond Sandaoling. Hier reden anno 2009 nog een dertigtal JS'en en enkele SY's. Helaas speelde het weer niet bepaald mee... Op gegeven moment begon het zelfs te sneeuwen, iets wat eerder zeldzaam is voor deze regio! Dit gaf dan wel weer de kans op enkele unieke beelden.

De tweede week werd voor bekender terrein gekozen: via een blitzbezoek aan Jixi (dit lag toch op de reisroute) werd koers gezet naar smalspoorparadijs Huanan. Massa's sneeuw en zon moesten de reis alsnog doen slagen. Helaas waren enkele ontsporingen (door de gigantische hoeveelheid sneeuw) en pannes aan locomotieven grote spelbrekers, hoewel toch enkele prachtbeelden gemaakt konden worden. Via een tweede kort bezoek aan Jixi werd koers gezet naar Beitai. Hier bevindt zich een staalfabriek waar nog ruim 10 SY's dienst doen. Op die manier kon de reis toch nog met wat leuke actie worden afgerond.

Het was dus al bij al een erg bizarre reis ditmaal... Er werden enkele hoge toppen bereikt, maar die werden extra in de verf gezet door de diepe dalen waar uw webmaster door moest. En weer blijft die allesoverheersende vraag wat er volgend jaar nog overblijft van al dat moois...

Yamansu - Sankou

Deze spoorlijn ligt zo'n 120 km van de stad Hami, in een van de autonome provincies van China: Xingyang. Lezers die het nieuws wat volgen weten wellicht dat er 6 maanden eerder rellen met opstandige Uzguren zijn geweest in deze regio. Daar was gelukkig niets meer van te merken... Helaas was het op gebied van treinverkeer even rustig: de plaatselijke industrie (de bestaansreden van deze spoorlijn doorheen de woestijn) lag plat en uiteraard reden er dus ook geen treinen. Van de 4 JS'en die te Yamansu gehuisvest waren stond er nog eentje onder stoom te wachten op een volgende inzet. Doordat er een JS in de plaatselijke werkplaats verzet moest worden kreeg uw webmaster toch nog een heel klein beetje actie te zien deze dag.

Steenkoolnetwerk Sandaoling

Toen in 2004 het netwerk rond Sandaoling ontdekt werd door stoomliefhebbers, stond de hobbywereld verstomd: hoe was het in godsnaam mogelijk dat een netwerk met ruim 40 stomers zo lang in de anonimiteit verscholen kon blijven? Het antwoord is eenvoudig: in het onmetelijk grote China ligt Sandaoling 3000 km (!) "uit de richting" van de meeste andere locaties met stoomtractie. Wie gaat het dan zo ver zoeken... Voor uw webmaster was dit bezoek in 2009 zijn kennismaking met deze plek. Veel treinen rijden immers tender voor of als opdrukbeweging en bovendien kan het weer hier erg lastig doen. Helaas werd hij met beide problemen geconfronteerd maar gelukkig konden toch een aantal leuke opnames gemaakt worden.

Globaal kan je Sandaoling in 2 grote operaties opdelen: er is een openluchtmijn en er zijn enkele ondergrondse mijnen met spooraansluitingen. De locomotieven die de ondergrondse mijnen bediene, voeren ook de beladen kolentreinen naar nationale spoornet af. Zoals bij praktisch alle steenkoolnetwerken in China gebeurt de afvoer van kolen bergafwaarts, maar de lege treinen moeten dus bergop. Te Sandaoling gaat het hier om een 14 km lange lijn met zware hellingsgraad. Voor de lange treinen (tot 70 wagens!) heeft men dan ook nood aan 2 JS'en: eentje als sleper, de andere als opdrukloc. Deze treinen rijden door een echt maanlandschap, maar de actie maakt alles in één klap goed. U raadt het al: deze aanvoer van lege wagens vormde eigenlijk de belangrijkste reden van uw webmaster om naar Sandaoling af te reizen.

"Winkelen" in Ürümqi

Om u al direct gerust te stellen: neeeeeee, uw webmaster is geen kerstinkopen gaan doen in China... Hij moest hier echter 11u wachten op de "aansluiting" tussen trein en vliegtuig, dus trok hij de stad in om enkele sfeerbeeldjes te maken in de mengelmoes van de Chinese en de Moslimcultuur.

Korte passage te Chengzihe (Jixi)

Door de opening van een luchthaven in deze mijnstad is het nu mogelijk om op enkele uren van Beijing naar Jixi te reizen, terwijl deze reis vroeger met de nodige omwegen diende te gebeuren. Op deze manier kon uw webmaster toch even in Jixi passeren (en zo zijn reeks winterbezoeken aan deze plek verder zetten). Een extra meevaller was dat de vorig jaar aangekondigde elektrificatie nog altijd niet was gestart. De reden? Bij elektrificatie zouden er veel werklozen bijkomen en dit is volgens de Chinese overheid best te vermijden in tijden van crisis. Als reddingsmiddel van de werkgelegenheid bleven de stomers in Chengzihe daardoor nog ietsje langer in dienst.

Helaas hield daar het goede nieuws op: de dag dat uw webmaster Jixi bezocht was het weer allerminst om over naar huis te schrijven. Om het nog te verergeren was het maar bijzonder povertjes gesteld met het aantal treinen: terwijl Chengzihe normaal gezien garant staat voor hevige actie was daar deze dag maar weinig van te merken...

Smalspoorgeweld te Huanan

Een bezoek aan dit smalspoornet is altijd een dubbeltje op zijn kant: het treinverkeer is er vrij onvoorspelbaar... Als er verkeer is, beleef je hier prachtige momenten, maar je geduld kan ook zwaar op de proef worden gesteld als er enkele dagen geen treinen rijden. Toen uw webmaster 2 jaren geleden 4 dagen rond Huanan verbleef heeft hij hier een fantastisch gevoel aan overgehouden. Helaas was het bezoek tijdens de vorige winterreis van een heel ander kaliber: net toen uw webmaster ter plaatse was reden er geen treinen. Dit jaar beloofde het terug een geslaagde poging te worden: er was al wekenlang stabiel verkeer en dit zou nog eventjes zo blijven. Vol goede moed trok uw webmaster dus naar Huanan, waar net een gigantisch pak sneeuw gevallen was. De vooruitzichten waren dus goed: Huanan zou deze reis alsnog tot een succes maken.

De eerste dag achtervolgde uw webmaster treinen tussen Huanan en Xiahua, dit was werkelijk een schot in de roos. De andere 3 dagen concentreerde uw webmaster zich op het traject tussen Tuoyaozi en Lixin, waar de spoorlijn door de heuvels kronkelt. Op dit stuk is achtervolgen onmogelijk, maar zelfs met een zeer beperkt aantal foto's per dag was uw webmaster hier al tevreden. sja, hij moest inderdaad met weinig foto's tevreden zijn. Niet omdat hij de treinen niet kon achtervolgen, maar omdat er bijna geen treinen reden: enkele ontsporingen en pannes aan de locomotiefjes gooiden serieus roet in het eten. Achteraf kijkt uw webmaster ondanks al deze pech met een tevreden gevoel terug op dit bezoek aan Huanan. Ok, met wat minder pech had hij vast meer treinen kunnen fotograferen, maar de paar treinen die reden (6 treinen op 4 dagen) waren zo fotogeniek dat ze het wachten meer dan waard waren.

Nieuwjaar te Chengzihe (Jixi)

Ook na het bezoek te Huanan wordt eventjes te Jixi gepauzeerd. Op die manier kan uw webmaster nog eens de ploegwissel te Chengzihe meemaken, alvorens verder te reizen richting Beitai. De ploegwissels in Dongchang zijn legendarisch: terwijl de zon opkomt, verzamelen er een aantal stoomlocomotieven in dit station aan het Chengzihe-netwerk. Onnodig te zeggen dat dit een veelvoud aan fotomotieven oplevert.

De staalfabriek van Beitai

Al bij zijn eerste soloreis door China (eind 2003) wilde uw webmaster de staalfabriek van Beitai bezoeken. Helaas kon hij geen vergunning vast krijgen, net zoals al die andere fotografen die graag de stomers op deze locatie wilden fotograferen. 6 jaar later was het nog altijd een probleem om een officiële toelating vast te krijgen, maar het was recent wel duidelijk geworden dat er op een aantal plekken "over het muurtje" gepiept kon worden. Uw webmaster besloot voor deze reis dan ook het er maar op te wagen en reisde af naar Beitai in de Liaoning-provincie. Het werd een interessant bezoek, zeker omdat hij de gelegenheid kreeg om het slakstorten van dichtbij te fotograferen door enkele werknemers die er helemaal niets op tegen hadden dat hij foto's kwam maken. Zo werd deze fotoreis met een leuk bezoek aan deze intrigerende staalfabriek afgerond.

In de ochtend van 21 december 2009 arriveert uw webmaster onmenselijk vroeg (4u35) te Hami, wetende dat het in deze uithoek van China pas na 9u licht wordt... Gelukkig is hij klaarwakker door de jetlag en dus maakt hij maar snel deze foto van een verlaten perron voordat een overijverige wachteres hem vriendelijk vraagt op te hoepelen. In China ben je nu eenmaal enkel op perrons toegelaten op momenten daar je daar echt hoort te zijn, dus vlak voor het opstappen of vlak na het afstappen van een trein.

Eenzaam en verlaten staat de JS8028 aan de bevoorradingsplaats te Yamansu. De seinen van het station staan veelzeggend in de stopstand met de boodschap dat er niet teveel actie verwacht moet worden vandaag.

Heel eventjes mag de JS8028 toch aan de slag als ze de JS6495 in de werkplaats enkele meters moet verzetten. Voor dit ene manoeuvre waren maar liefst 13 arbeiders aanwezig: de machinist, de stoker, een rangeerder, iemand voor de bevoorrading van de loc, een persoon die de assen uit de sporen haalde, 2 gasten die niks stonden te doen en nog 6 arbeiders in de werkplaats die na dit gigantische manoeuvre doodleuk weer naar huis gingen!

Bij gebrek aan actie op de lijn Yamansu - Sankou wordt de actie verlegd naar de hoofdlijn Urümqi - Hami - Liuyuan. In de tijdspanne dat uw webmaster hier staat te fotograferen passeert er om de vijf minuten wel een trein, onvoorstelbaar! Geen wonder dat men deze spoorlijn aan het elektrificeren is... Op deze foto is daar nog niets van te merken als de DF4B 2009 met een goederentrein van Hami naar Liuyuan passeert in de omgeving van Sankou. Let zeker eens op de schildering van de vierde goederenwagen, die livrei doet zeker en vast aan iets "Belgisch" denken!

We beginnen onze vierdaagse rond Sandaoling op 22 december 2009 in het Nanzhan (="station zuid"). Het is half negen 's morgens en dan heeft het personeel haar ploegwissel. Pas rond deze tijd begint het in het westen van China te schemeren, het zogenaamde "blauwe uur", de uitgelezen kans om enkele staatsieportretten te maken zoals op deze foto, waar de JS6204 zich fier van haar mooiste kant toont.

Te Jichangzhan bevindt zich de werkplaats van dit steenkoolnetwerk. Met man en macht wordt hier aan de JS8195 gewerkt. De loc is immers voor onderhoud aan de dagelijkse dienst onttrokken en daar is niet veel ruimte voor! Zoals te zien op de foto zijn er ruim 10 arbeiders gelijktijdig aan de loc aan het werk, dat kan al tellen! In de reportage "Een smeltkroes van culturen te Sandaoling" vind je meer beelden van deze werkplaats, met veel aandacht voor het menselijke aspect, want uiteindelijk zijn het toch de hardwerkende arbeiders die een stomer rijvaardig houden.

Na enkele uren gedwongen verblijf in de werkplaats (vanwege het slechte weer) wordt koers gezet naar Xibolizhan. Hier komen de verschillende sporen uit de openluchtmijn samen om vervolgens weer op te splitsen naar 7 terrils. Op deze foto duwt de JS6261 nivelleringsmachine nr. 2 van de mijn naar een van de terrils, hetgeen prachtig contrasteert tegen de donkere lucht.

In Xibolizhan is het een komen en gaan van storttreinen: op drukke momenten passeert er om de vijf minuten wel een trein. De pas geloste treinen moeten op de terugweg van de terrils naar het station dan ook vaak aan de inrijseinen wachten. We zien de JS8173 met zo'n trein optrekken om het station binnen te rijden, nadat hij aan een van de zeven inrijseinen op toelating had gewacht.

Terwijl enkele arbeiders het spoor van een van de terrils naar het station als voetpad gebruiken, produceert op de achtergrond een JS voldoende druk om de wagens te kunnen lossen (de platformen van deze wagens worden gekanteld met perslucht). Halfweg de trein zie je nog vaag zo'n gekanteld platform, waardoor het niet bruikbare puin van de wagens afrolt.

Doordat de treinen naar de terrils geduwd worden, moet je als fotograaf hier wat creatiever te werk gaan. Nu ja, niet dat dit een echt probleem is: er zijn motieven genoeg om leuke alternatieve foto's te maken. Het is alleszins leuk om te zien dat dit waarschuwingsborden van de vlakbij gelegen overweg ook echt toont wat er binnen enkele seconden zal passeren.

Een dag later (23 december 2009) bevinden we ons aan de verbindingsspoorlijn van Nanzhan (= "Zuidstation") met het CNR-netwerk te Liushuquan. Vanuit dit laatste station zijn de JS8053 (voorspanloc) en de JS8358(opdrukloc) een halfuurtje geleden vertrokken met een lege kolentrein naar Nanzhan. De klim is lang (14 km) en vooral zwaar... Halfweg wordt er dan ook gestopt om de beide machines op adem (oeps, druk) te laten komen. We zien de trein hier net na het tweede vertrek, klaar om de laatste 6 km naar Nanzhan af te leggen.

Nadat het enkele uren gesneeuwd heeft, heeft de omgeving plots een heel ander uitzicht. Te Nanzhan biedt dit enkele leuke fotomotieven, bijvoorbeeld op het moment dat de SY1729 los aan deze overweg rangeert. Let zeker even op het dubbele andrieskruis, dat lijkt in onze (Europese) ogen misschien normaal, maar is dat in China zeker niet. Blijkbaar is dit een plaatselijk gebruik van de mijnspoorweg te Sandaoling, want ook enkele foto's hoger (genomen te Xibolizhan) was al zo'n andrieskruis te zien.

Nadat de SY1729 een lange beladen trein heeft samengesteld, maakt ze plaats voor 2 grote broertjes: de JS8358 zal immers samen met de JS6204 (als opdrukloc) die beladen kolentrein van Nanzhan naar Liushuquan brengen. We zien deze trein net na vertrek, terwijl rechts de JS6314 op een groen sein wacht. Deze laatste loc is zonet bevoorraad en kan nu weer nieuwe taken aanvatten.

Een uurtje later zijn de rollen omgekeerd: de JS6204 mag nu als voorspanloc een lange trein van Liushuquan naar Nanzhan slepen, terwijl de JS8358 deze trein opdrukt. Met een mooie rookpluim passeert de eerste loc hier uw webmaster, terwijl de achterste loc zich nog probeert te verstoppen achter een van de weinige heuvels op dit steile traject.

Op 24 december 2009 ziet de omgeving er totaal anders uit: een zeer krachtige aanhoudende wind heeft alle sneeuw en mist weggeblazen. De zon doet pogingen om door te breken, maar wordt hierin gehinderd door een massa opstuivend zand, waardoor de lucht bijna roze kleurt. Op deze foto wordt hier dankbaar gebruik van gemaakt terwijl de JS6224 met een lege resttrein pauzeert aan dit overweggetje. Het is immers ploegwissel en het is nu wachten op nieuw personeel.

Het lijkt zo een normale scène: een motorrijder die zijn weg waant door het onmetelijke landschap rond Sandaoling. En toch...

Tussen alle treinverkeer door moet het spoor natuurlijk regelmatig geschouwd worden. Deze arbeiders wandelen zo van Kengkongzhan (wat zich op één lettertje na vertaalt als "King Kong-station") naar Dongbolizhan en verwijderen zo puin uit het talud. Uw webmaster stelt zich ernstige vragen bij het nu nut van dit werk maar goed, dat zal wel aan hem liggen.

Tijd voor het hoofdprogramma: ook vandaag kunnen we weer een lege kolentrein van Liushuquan naar Nanzhan fotograferen. Ondertussen is er een heuse zandstorm ontstaan, wat traditionele fotografie onmogelijk maakt. Dat dit niet noodzakelijk lelijk hoeft te zijn, blijkt hopelijk uit deze foto waarop de JS8053 hard haar best doet om de trein in beweging te houden. Gelukkig krijgt ze wat assistentie van de JS8358 die achteraan de trein ook haar steentje bijdraagt.

Nadat de trein is gestopt om terug meer keteldruk op te bouwen, gaat het verder richting Nanzhan. De zandstorm neemt ondertussen in hevigheid toe, waardoor het mogelijk wordt om zelfs recht tegen de zon in te fotograferen, hetgeen dit sfeerbeeld oplevert. Hoe hard het waait blijkt wel uit de rookpluimen die voor de loc's worden uitgestuwd: moest je niet beter weten zou je denken dat de trein de andere richting uitrijdt.

Na de grote actie van daarnet wordt koers gezet naar het mijnnetwerk zelf. Hier wordt de SY1304 gefotografeerd als die met een stoomkraan van Dadongzhan naar Jichangzhan rijdt. Doordat de zon zich recht achter de loc bevindt en we ons in een bijzonder kaal aandoende omgeving bevinden is het mogelijk een silhouet-opname te maken.

Omdat het zo'n knap zicht is, wordt ook nog een detailopname van de loc in close-up getoond. Na alle pech met het weer is dit momentje toch een serieuze opkikker tijdens uw webmasters' bezoek aan Sandaoling.

Te Kengkongzhan vinden we uitzonderlijk een kolentrein die schoorsteen voor rijdt (nagenoeg alle treinen rijden immers tender voor in de openluchtmijn). Het is een lege trein, maar dat kan de pret niet drukken op het moment dat hij richting Dadongzhan vertrekt: enkele uren eerder stond uw webmaster immers op dezelfde plek, maar toen reed er niets door een stroompanne op het seinhuisje.

Hierna beslist uw webmaster om van de ene naar de andere kant doorheen de openluchtmijn te wandelen. Helaas is er niet zoveel activiteit en moet hij zich tevreden stellen met deze foto van de rangerende JS8081. Deze loc mag nu goed haar best doen, want haar kolentrein is zonet beladen en moet nu helemaal naar Xuanmeichang worden gebracht. Dat de trein nog serieus zal mogen klimmen voor hij uit de put is behoeft wellicht geen verdere uitleg :-)

Te Xibolizhan aangekomen blijkt waarom er zo weinig treinen in de openluchtmijn rondrijden: bijna alle resttreinen staan netjes naast elkaar in het station te wachten op de dingen die komen gaan. Sja, ook dat is het leven van een spoorwegliefhebber: soms zit het mee, soms zit het tegen... Gelukkig is er toch nog enige actie in de vorm van de JS8195 (deze loc stond twee dagen eerder nog in de werkplaats) die met een lege kolentrein rangeert. Al snel wordt duidelijk waarom: het laadplatform van de laatste wagen is verzakt en wordt veiligheidshalve dan ook uit de trein verwijderd.

Voor de eerste keer in jaren is het voor uw webmaster eens geen witte kerst. Het kan niet ieder jaar prijs zijn natuurlijk :-) Ach, deze bizarre reizigerstrein in het zogenaamde "blauwe uur" is ook niet slecht. Ja, u leest het goed: de goederenwagens dienen als reizigerstrein om de arbeiders naar hun werkplek te brengen! Uw webmaster besluit eens een ritje mee te maken en het moet gezegd: het comfort was overweldigend...

Bij aankomst te Xibolizhan begint het lichter te worden en krijgen we dit fantastische lichtspel boven de reizigerstrein. Terwijl de arbeiders in- en uitstappen maakt uw webmaster snel dit sfeerbeeldje vooraleer hij naar de wagens spurt om mee terug naar dongbolizhan te rijden.

Te Dongbolizhan aangekomen stappen de arbeiders uit om snel naar huis te gaan en wat slaap in te halen. Gelukkig zitten ze er niet mee in als uw webmaster dit sfeerbeeld maakt. De aandachtige kijker heeft al opgemerkt dat de man helemaal rechts een Uzguur is. We zitten hier immers nog altijd in de Xingyang-provincie waar een grote Moslim-minderheid woont.

Na het ritje met de reizigerstrein is het tijd om ons weer om het andere verkeer te bekommeren. Al snel trekt de SY1593 de aandacht als ze met een stoomkraan van Dadongzhan naar Kengkongzhan rijdt. Dit overwegje is eigenlijk het enige noemenswaardige fotomotief op dit korte traject, de seintjes die hier als overweglicht worden gebruikt geven het toch net dat ietsje extra.

Ook deze laatste dag rond Sandaoling kan er nog een lange trein van Liushuquan naar Nanzhan worden gefotografeerd. sleper van dienst is de JS8053, de JS6204 mag opdrukken. Ze hebben het bijzonder zwaar: de trein telt maar liefst 64 wagens. Toegegeven: de trein is niet beladen, maar de hellingsgraad is meer dan behoorlijk, echt snel gaat het dan ook niet vooruit.

Nadat de locomotieven zonet hun druk hebben laten opbouwen gaat de rit verder. De trein tracht hier snelheid te maken op het enige stuk waar de lijn niet erg sterk klimt. Het huisje links op de foto staat leeg, misschien nog een leuk plan voor uw volgende vakantie met de familie?

Arm is hij die enkel treinen fotografeert... Als deze oude Chinees even nieuwsgierig komt kijken wat uw webmaster aan het uitrichten is, levert dat meteen een droommotief op voor een portret bij de half afgebroken poort op de achtergrond.

Diezelfde poort wordt ook nog iets "traditioneler" in beeld gebracht als de JS6224 met een lege kolentrein van Xuanmeichang naar de openluchtmijn rijdt. Per toeval passeren ook nog enkele Chinezen met de bromauto (sja, hoe noem je zoiets?) op het moment dat uw webmaster afdrukt, van mooie timing gesproken.

Je ziet het hem zo denken: Wat kom jij hier doen?". Luttele seconden later is de goede man gerustgesteld als hij beseft dat uw webmaster gewoon even de JS8051 aan de laadinstallatie van de steenkoolmijn te Yijing komt fotograferen.

Op tweede kerstdag 2009 spendeert uw webmaster de dag in ürümqi. In een plaatselijke supermarkt (in de kelder van een groot winkelcentrum) vinden deze dames het fantastisch dat een "laowei" (buitenlander) hun doen en laten komt fotograferen. Enkel aan hun neuzen kan je al zien dat de linker mevrouw een Chinese achtergrond heeft, terwijl het meisje rechts van Uzguurse afkomst is. Het is niet voor niets dat de Chinezen buitenlanders ook wel eens "langneuzen" noemen :-)

Nadat je een stevige kippenbout hebt gekocht, moet je uiteraard ook nog de nodige specerijen in huis halen om alles op smaak te brengen. Dit kan perfect met deze specerijen die zodanig worden uitgestald dat het toch net ietsje fotogenieker wordt dan bij onze westerse verpakkingswaanzin als het op voedsel neerkomt...

Tenslotte strijken we ook nog even neer in een lokaal snoepwinkeltje aan het station. Kilo's pistachenoten, krenten en zuurtjes liggen te wachten om te worden verorberd tijdens een ongetwijfeld lange treinreis. Rechts bovenaan de foto zie je een handig reddingsmiddel voor een fotograaf met honger: de erg typische Chinese instant noodles. Even het deksel openscheuren, zelf bepalen hoeveel van de bijgeleverde kruiden je wilt toevoegen en tenslotte een dosis kokend water toevoegen. Na enkele minuten is je maaltijd klaar en het is nog lekker ook :-)

Op 27 december 2009 maakt uw webmaster een korte passage in kolenbastion Jixi. In de "gouden driehoek" (een sporendriehoek tussen Dongchang, Beichang en Nanchang) is het meestal een komen en gaan van treinen. Helaas niet vandaag: op 3u tijd vertrekt enkel deze trein vanuit Dongchang om via Nanchang naar Qiaonan te rijden, waar de wagens gewogen zullen worden. Ook al gaat het bergop, veel moeite moet de SY1340 toch niet doen om haar last in beweging te houden.

Als uw webmaster op 28 december 2009 aan het smalspoorstationnetje van Huanan arriveert, is het hier wel erg stil. Na een tijdje komt de overwegwachter hem vertellen dat een uur later een trein zal vertrekken. Aangezien men in de werkplaats fotografen meestal letterlijk aan de poort zet, besluit uw webmaster dan maar rustig te wachten in de taxi. Na een uurtje komt er plots schot in de zaak als de overwegwachter het ijs uit de groeven in de overweg komt halen. Inderdaad: enkele minuten later verschijnt plots loc C2 168 met een beladen kolentrein van Lixin naar Huanan. De sfeer op de foto verraadt al dat het geen badpakkenweer is: de thermometer is deze nacht tot zo'n -25°C gezakt.

Nadat de trein is aangekomen in het station loopt de C2 168 om zodat ze haar wagens naar de losplaats kan duwen. We zien haar hier naast het overwegwachtershuisje terwijl de zon opkomt. Prachtig toch, die wintersfeer...

Nadat de C2 168 water heeft genomen en de nieuwe bemanning is gearriveerd, wordt weer koers gezet naar Lixin met een lege kolentrein. De technische toestand van de C2 168 is echter alles behalve op deze eerste dag: zelfs met een wat kortere trein moet ze nog regelmatig pauzeren om de stoomdruk te laten stijgen. Op zich is dat nog niet zo'n ramp, dit maakt het achtervolgen nog wat gemakkelijker, maar helaas lekt ze stoom langs alle kanten. Gelukkig lukt het toch om enkele foto's te maken waarop de loc toch min of meer zichtbaar is. De trein verlaat hier het dorpje Changlonggang op weg naar het nog ver verwijderde Lixin.

Er is geen mooier seizoen om stoomtreinen te fotograferen dan de winter... Zo ook te Xiahua, waar we de C2 168 zien die net de C2 004 heeft gekruist met een beladen trein naar Huanan. Ze heeft ook haar dorst mogen lessen in dit station en begint nu volle moed aan het zware traject naar Lixin. De heuvels op de achtergrond verraden al de lijn niet overal een braaf profiel kent: dadelijk zal de loc tussen de heuvels verdwijnen om 1,5 u later puffend te Lixin te arriveren....

Aangezien de C2 168 nu aan het traject begint waar achtervolgen onmogelijk is, besluit uw webmaster terug te rijden naar Huanan om de C2 004 te onderscheppen als die weer met een trein naar Lixin vertrekt. Rond half twee is het zo ver en het belooft een prachtige rit te worden: in het oosten van China gaat de zon onder rond 15u30. Als je weet dat de trein er ongeveer 2 uur over doet van Huanan tot voorbij Xinhua, dan besef je direct dat deze trein een fantastische zonsondergang tegemoet gaat. Op deze foto is daar nog niet veel van te merken, maar let zeker eens op de sneeuwduinen langs het spoor. Ja, het had "een beetje" gesneeuwd rond Huanan!

Te Changlonggang kunnen de festiviteiten beginnen: de zon staat laag genoeg om haar achter de rookpluim van de trein te kunnen verbergen. Logisch dus dat uw webmaster daar gebruik van maakt om deze silhouet-foto te kunnen maken. Wat een spoorlijn...

Wat verder, ietsje voor Xiahua, wordt een iets traditionelere foto gemaakt van de C2 004 met haar lege trein op weg naar Lixin. Ondertussen staat de zon laag genoeg om alles rood te doen kleuren, avondstemming zoals we ze graag hebben.

Te Xiahua kruist onze trein met de C2 041 die een beladen trein naar Huanan brengt. Het is duidelijk dat de zon erg laag zal staan bij het vertrek van de trein en dat er dus een stemmige sfeeropname gemaakt zal kunnen worden. Uw webmaster zoekt een geschikte plek om dit alles vast te leggen en ziet een heuvel van waarop hij een prachtig uitzicht moet hebben op de trein. Bij de beklimming van de heuvel staat hij enkele malen tot zijn bekken in de sneeuw, hier en daar moet hij zelfs op zijn knieën door de sneeuw ploeteren om toch vooruit te raken en niet te diep weg te zakken. Maar de beloning is groot, gigantisch groot als de C2 004 dan eindelijk passeert...

29 december 2009 verloopt helaas een pak stroever. Nadat uw webmaster 10 km (!) door de sneeuw heeft geploeterd, wordt hij bij aankomst door een arbeider aangemaand naar de C2 041 te gaan kijken. Uw webmaster was dit uiteraard toch al van plan, maar op het moment dat hij het locje nadert wordt ineens duidelijk waarom de arbeider zo stond te gesticuleren...

Juist ja, de loc staat met al haar drijfwielen langs het spoor: "game over"... Er zit voor de bemanning niets anders op dan de loc onder druk te houden en te wachten op assistentie. Helaas zit die er nog niet meteen aan te komen, want ondertussen wordt duidelijk dat er op de lijn nog een tweede trein ontspoord is tussen Tuoyaozi en Lixin. Uw webmaster kan dit maar moeilijk geloven aangezien hij zonet het spoor heeft gevolgd tussen deze twee plekken. Maar dan realiseert hij zich plots dat hij ter hoogte van Lazifang een kleine binnenweg heeft genomen aan een hoefijzerbocht. En ja hoor...

Omdat er in Lixin niets meer te beleven valt, besluit uw webmaster naar de hoefijzerbocht te Lazifang te wandelen om daar de tweede ontspoorde trein op te sporen. Onderweg passeert hij deze originele "trein" van paarden met hun sleeën. Jaja, we zitten nog steeds in het echte China!

Te Lazifang aangekomen, wordt al snel duidelijk dat de tweede ontsporing (met loc C2 004 als lijdend voorwerp) er eentje van de "betere soort" moet zijn geweest: de ontsporing heeft de avond tevoren rond 21 u plaatsgevonden, maar 10 uur later zijn ze nog steeds bezig de tender terug op de sporen te krijgen. We zien hier een arbeider blokken hout onder een van de wielen leggen, waarna de C2 004 een eindje achteruit zal rijden in de hoop dat de tender zichzelf herspoort. Na een tiental pogingen lukt dit wonderwel nog ook...

Omdat de ontsporing niet door de locbemanning zelf kan worden opgelost, moest Loc C2 168 vanuit Huanan komen aanrukken met de "hersporingstrein": een platte wagen met wat gereedschap en een begeleiderswagentje. Het is alleszins een vreemd zicht: twee locomotieven die schijnbaar op elkaar af stormen op dit enkelsporige smalspoorlijntje.

Nadat de C2 004 is herspoord, kan een opname worden gemaakt van de hele scène. Zo dadelijk zal de C2 168 zich met haar hersporingstrein achteruit naar Tuoyaozi laten rollen, zodat wat later ook de C2 004 met de beladen kolentrein naar Huanan kan passeren.

Met een vertraging van zo'n twaalf uur kan de C2 004 nu eindelijk haar weg vervolgen. We zien haar hier enkele kilometers voorbij de plaats des onheils als ze vol goede moed haar rit naar Huanan verder zet alsof er niets aan de hand is. Het locpersoneel zal wel anders piepen: zij zijn de hele nacht bij hun locomotiefje gebleven in afwachting van hulp...

Voordat de C2 004 met haar beladen kolentrein naar huanan kon verder rijden, moest eerst de C2 168 met de hersporingstrein naar Tuoyaozi om daar op het uitwijkspoor te wachten op de passerende C2 004 met haar beladen kolentrein. Nu dit gebeurd is, kan de C2 168 met de hersporingstrein op weg naar Lixin om daar de onfortuinlijke C2 041 weer op het juiste spoor te brengen. Ja, het kan verkeren rond Huanan!

Aangezien er voorlopig niet teveel actie op het spoorwegfront verwacht moet worden, besluit uw webmaster om Tuoyaozi te gaan verkennen. In een van de typische niet-verharde smalle weggetjes komt hij deze boer tegen die zijn os voor een slee heeft gespannen om zo voor vers stoofhout te zorgen.

Hotels zijn er in Tuoyaozi uiteraard niet. Uw webmaster blijft dan ook gewoon bij mensen thuis slapen voor "vol pension" aan tien Euro per nacht. OK, het is geen vijfsterrenhotel, maar dat hoeft ook niet: de typisch Chinese sfeer is zoveel meer waard. 's Avonds zakt hij eventjes naar het winkeltje af dat deze mensen uitbaten. Enkele buurtbewoners spelen hier de Chinese versie van domino, een erg populair spel in deze contreien. Uw webmaster durft zich toch af te vragen wie het gelukkigste is: wij met al onze luxe of deze Chinezen die met minder welvaart een sober maar gelukkig leven leiden.

Een dagje later '30 december 2009) stapt uw webmaster weer vol goede moed naar Lixin. Halfweg hoort hij plots een trein vanuit Lixin richting Tuoyaozi naderen. Nog net op tijd vindt hij dit punt om de trein op te wachten. Hoewel het traject grotendeels bergaf gaat, zijn er wel enkele honderden meters waar het toch lichtjes bergop gaat. Uiteraard wordt hier de trein opgewacht, maar dan volgt een verrassing: het is een dubbeltractie van de C2 041 met de C2 004. Helaas is dit niet echt zichtbaar op de foto door de gekozen positie. Een glazen bol zou soms toch gemakkelijk zijn voor een spoorwegliefhebber.

De dubbeltractie voor de trein op de vorige foto is eigenlijk slecht nieuws: dit is geen normale situatie dus wellicht heeft minstens één van de locomotieven problemen. Te Lixin bevestigt men dit: beide loc's hebben problemen en moeten dus gerepareerd worden. Gelukkig bevindt de C2 168 zich nog met een te beladen kolentrein aan de mijn te Honggang. Uw webmaster besluit deze trein op te wachten te Lixin en hij heeft geluk: op het moment dat de trein het station binnenrijdt, bevinden er zich op het andere spoor net enkele paarden met sleeën. Da's nog eens een originele kruising!

Helaas moeten er te Lixin 2 loc's present zijn om een beladen trein in beweging te krijgen: de eerste kilometers richting Huanan zijn immers erg zwaar. Aangezien de C2 168 dus geblokkeerd staat te Lixin, besluit uw webmaster maar om terug naar Tuoyaozi te wandelen. Pas rond 16 u verschijnt daar de C2 004, maar dan is het al zwaar aan het schemeren. Gelukkig stopt de trein even op enkele meters van zijn "hotelkamer" zodat hij toch een fotootje kan nemen terwijl de loc druk opbouwt.

Ook op de laatste dag van het jaar én van dit bezoek aan deze smalspoorlijn stapt uw webmaster weer het hele eind naar Lixin. Het moet toch eens lukken om hier een trein in actie te zien? Nog maar net aan de "juiste" kant van de helling aangekomen (net na het verlaten van Lixin op het traject waar de loc's hard moeten werken) hoort hij een trein naderen. Snel wordt een geschikt punt opgezocht, met de opkomende zon mee in beeld. Seconden later wordt duidelijk dat het weer om een beladen trein met dubbeltractie gaat: vandaag mogen de C2 004 & 168 samen naar Huanan rijden. De ontlading na 3 dagen hopen op een degelijke lijnopname is dan ook bijzonder groot!

Enkele honderden meters verderop stopt de trein om de remmen aan te draaien voor de afdaling naar Huanan. Dit geeft uw webmaster voldoende tijd om de trein voorbij te steken en hem nogmaals te fotograferen bij het vertrek. Gedurende dit fabelachtige halfuur vergeet uw webmaster eventjes dat het -33°C is. Tijdens de terugweg naar Tuoyaozi wordt hij hier vanzelf aan herinnerd: hij heeft ondertussen een tweedegraads brandwonde door onderkoeling opgelopen op dat ene plekje van zijn pols dat niet door zijn handschoen of jas bedekt was. De pijn verbijtend stapt hij bijzonder goedgeluimd terug naar Tuoyaozi: de buit is immers binnen!

Jaren op rij genoot uw webmaster weer van de kick om als een van de eerste spoorwegliefhebbers ter wereld stoomlocomotieven in actie te zien. "Wéér een jaartje extra met stoomtractie", het bleef opmerkelijk in het begin van het derde millennium. Zo ook rond Jixi op de eerste dag van 2010. Dat hij nog een extra ploegwissel te Chengzihe kan meemaken dankzij de uitgestelde elektrificatiewerken hier (zie hoger in deze reportage) is zo mogelijk nog meer bijzonder. Nochtans is het voor de locbemanningen links op de foto gewoon dagelijkse kost om rond 8 u 's morgens naar dit station te komen en hun dienst aan te vangen. Maar voor hoe lang nog?

Ochtendstond heeft goud in de mond... Dit gezegde mag vandaag bijna letterlijk genomen worden op deze silhouet-foto van de SY1545. Nu ja, u zal uw webmaster toch écht op zijn woord moeten geloven dat het om deze loc gaat, leesbaar is het nummer natuurlijk niet dankzij het geklungel van de fotograaf van dienst die duidelijk de regel vergeten is om enkel foto's te nemen met de zon in de rug :-)

Vanzelfsprekend krijg je tijdens de dagelijkse ploegwissel scènes waarbij je een aantal locmotieven op één foto kan zetten. Op deze foto zie je zo het front van de SY1340, de SY1058, de SY1351 met een gesloten goederenwagen en helemaal rechts de SY1369.

Op 2 januari 2010 staat een bezoek aan de staalfabriek van Beitai op het programma. Bij aankomst wordt direct koers gezet naar het gedeelte van het fabrieksterrein waar het slakstorten (ledigen van de wagens met residu dat afkomstig is van de hoogovens) plaatsvindt. In deze fabriek worden de vloeibare residuen in een put gestort, waar ze worden afgekoeld met water. Er moet geen tekening bij gemaakt worden dat dit met grote stoomvorming gepaard gaat. Op deze foto is de SY0448 zichtbaar naast reeds fel afgekoelde slakken, maar dan nog lijkt het alsof de trein zich aan een vulkaan bevindt.

Ondertussen is de SY0946 druk aan het rangeren met slakkenwagens. Op deze foto zien we haar terwijl ze enkele pas geloste slakkenwagens tegen de SY1684 rangeert. De SY0946 blijft immers nog even voortwerken aan het stort, terwijl de SY1684 de wagens weer naar de hoogovens zal duwen.

Wat later is het voor de SY0446 tijd om terug naar de hoogovens te rijden met haar geloste slakkentrein. De SY0946 heeft zich ondertussen tegen 3 nog beladen slakkenwagens gezet en zal deze nu naar het stort brengen. Het spektakel kan beginnen!

Omdat bovenin de wagens zich al een korst heeft gevormd, wordt een zware slopersbal bovenop die korst gedropt. Dit gebeurt een aantal keren, totdat met een onheilspellende "splash" de bal in de hete smurrie verdwijnt. Als de bal weer omhooggetakeld wordt, is hij helemaal oranje van de warmte. Er druipt trouwens nog wat smurrie vanaf die zich aan de bol had vastgehecht.

En dan is het zover... Met het typische geratel van knarsende tandwielen kantelen de reservoirs totdat de slakken er met een hittegolf uitstromen. Dit blijft toch een van de meest spectaculaire scènes om in combinatie met een stoomlocomotief te fotograferen. Let trouwens ook even op de korst die zich al heeft vastgehecht op de bovenrand van de reservoirs.

Door de manier van slakken storten in deze fabriek is het mogelijk dit procédé van dichtbij te fotograferen zonder je leven te riskeren. Je vraagt je toch af waarom er hier geen sneeuw ligt, terwijl de omgeving spierwit ziet :-)

Tijd om eens wat verder te wandelen: 500m verder bevindt zich een brug die over een deel van het fabrieksterrein leidt en daar heb je een mooi zicht op de treinen van/naar de hoogovens. We zien hier zo de SY1005 met enkele zopas beladen staalwagens. De trein is wellicht op weg naar een van de walserijen, waar het staal vorm zal krijgen.

We ronden deze reportage af met de rangerende SY0946 (waar kennen we die van) die de SY1054 op sleep heeft. Op de achtergrond is men net weer enkele slakkenwagens aan het lossen, met een gigantische stoompluim tot gevolg. Een bezoek aan een staalfabriek staat toch immer garant voor het nodige spektakel. Hopelijk hebt u dat ook weer gevonden bij het doorpluizen van deze reportage.