Herbst im Werratal

Na de reportage "Plandampf im Werratal" is dit het tweede Plandampf-evenement waaraan uw webmaster deelnam. Terwijl hij de vorige keer met een hoop leuke sneeuwfoto's thuiskwam, hoopte hij ditmaal met typische herfstfoto's naar België terug te rijden. Al bij al had hij hier inderdaad de kans toe, maar volledigheidshalve moet hij toch vermelden dat de eerste dag van het evenement wel even anders verliep: tijdens de eerste voormiddag sneeuwde (!) het immers rond het hoogste punt van de lijn (tussen Eisenach en Förtha) en dat was nu niet bepaald het weerbeeld waar uw webmaster zich aan verwachtte. Helaas bleef de sneeuw maar enkele uren liggen, waarbij het weerbeeld snel veranderde naar typisch najaarsweer. Over de drie dagen gezien beleefden we zo eigenlijk drie seizoenen: we begonnen met een winterse voormiddag die overging naar typisch herfstweer. De derde dag kregen we een typisch weer voor het begin van de lente. Ja, het kan verkeren in het Werratal...

Qua deelnemende locomotieven werden we goed verwend: maar liefst drie exemplaren uit de roemruchte reeks 52 (52 8075-5, 52 8079-7 en 52 8154-8) en de immer luidruchtige 41 1144-9 mochten met een groot aantal goederentreinen op pad. Ook namen we voorlopig afscheid van de 03 1010-2, die gedurende 2 dagen met een typische reizigerstrein uit het Deutsche Reichsbahn-tijdperk tussen Eisenach en Meiningen pendelde. Deze loc bereikte 2 dagen later het einde van haar keuringsperiode en dus moet ze nu terug een hoofdonderzoek krijgen alvorens ze weer opgestookt mag worden. Tot zover het voorziene programma. Echter: ook bij deze editie reden er toevallig nog enkele andere stoomlocomotieven door het Werratal. Zo bracht de befaamde 18 201 een kort bezoekje aan de stoomwerkplaats van Meiningen voor een klein onderhoud. Verder reed daags na het Plandampfevenement de 50 3501 (deels samen met de al eerder gesignaleerde 41 1144-9) een jubileumtrein voor het 150-jarig bestaan van de Werrabahn.

Het Plandampf-evenement vond ditmaal plaats van 30 oktober tot en met 1 november. De jubileumtrein voor het 150-jarig bestaan van de Werrabahn reed op 2 november. Dat maakt dus een totaal van 7 stoomlocomotieven op 4 dagen. Van een dergelijk grootschalig evenement kunnen we hier in België helaas enkel dromen...

° 29/10/08
We beginnen deze reportage over stoomlocomotieven met een... dieselloc! Immers: een aantal nieuw ontstane spoorwegmaatschappijen hebben zich laten verleiden om terug oude kleurschema's op hun locomotieven toe te passen. Zo zien we dan ook de 202 484-2 van de Leipziger Eisenbahnverkehrsgesellschaft (LEG) met een beladen houttrein van Walldorf naar Bad Salzungen passeren te Wasungen. Uw webmaster had liever een beter fotostandpunt ingenomen, maar werd compleet verrast door deze trein... Ach ja, het resultaat kan er nog net mee door...
° 30/10/08
Een dagje later ziet de omgeving er helemaal anders uit als de 52 8154-8 en de 52 8079-7 met vereende krachten een gemengde goederentrein van Bad Salzungen naar Eisenach slepen. Wat een opener van dit Plandampf-evenement! De trein is hier bijna bovenaan de helling die al in Bad Salzungen begon, maar raast toch aan een behoorlijke snelheid door het station. Stoom en sneeuw, het blijft een heerlijke combinatie...
We blijven nog eventjes in de besneeuwde heuvels tussen Eisenach en Förtha hangen, want ook de 03 1010-2 maakt haar opwachting met een exprestrein van Eisenach naar Meiningen. De foto is al leuk, het geluid moet u er zelf maar bij verzinnen. Dit bestond uit het langzaam ruisen van de bomen, aanzwengelend tot het typische driecilinder-geluid van deze stoere sneltreinlocomotief. Om kippenvel van te krijgen...
In het dal gaat de sneeuwval over in regen, geen lachertje bij 1°C... Gelukkig blijft ook dat niet duren en krijgen we tenminste stabiel droog weer. Onder een grauwe hemel vertrekken zo de 52 8075-5 en de 52 8154-8 te Bad Salzungen met een beladen houttrein naar Eisenach. Het mechanische sein vertoont de stand "langzaam rijden": de trein moet immers eerst nog door de wissels om op het hoofdspoor te belanden.
Doordat de goederentrein een korte dienststop maakt te Oberrohn, is het geen probleem hem nog eens in te halen en hem te Hüttenhof op te wachten. Duidelijk te zien is dat we ons hier alweer wat hoger bevinden, we hebben immers de sneeuwgrens overschreden. Toch zal het nóg een heel eind omhoog gaan, getuige de imposante stoompluimen die de stoomlocomotieven de lucht in spuwen.
Zoals reeds in de inleiding van deze reportage vermeld, was ook de 18 201 in de buurt omwille van een reparatie in de beroemde werkplaats van Meiningen. Hoewel de aanwezigheid van de tweede tender nu niet bepaald historisch verantwoord is, plaatst uw webmaster toch maar deze foto vanwege het spektakelgehalte van deze loc. We zien de imposante machine tijdens een dienststop te Wernshausen, op weg van Meiningen naar Eisenach.
° 31/10/08
's Anderendaags vatten we onze fotojacht aan bij de tunnel tussen Förtha en Eisenach. Al snel horen we de 03 1010-2 die met een exprestrein van Meiningen naar Eisenach rijdt. Het leek ter plekke véél te donker om een fatsoenlijke opname te kunnen maken, maar achteraf is uw webmaster toch best tevreden van deze sfeeropname in de optrekkende mist.
Een uurtje later rijden twee goederentrein vlak na mekaar van Bad Salzungen naar Eisenach. De eerste goederentrein (gesleept door de 52 8075-5) bestond gedeeltelijk uit felrode Railion-wagens, dus die samenstelling oogde nu niet bepaald historisch verantwoord. De tweede trein, gesleept door de 52 8079-7 voldoet wel aan het criterium "het lijkt echt" en dus krijgt die trein wel de nodige aandacht op deze site. We zien de trein hier een eerste maal tussen Unterrohn en Oberrohn.
Te Oberrohn mag de 52 8079-7 even halt houden om te bekomen na het eerste deel van de zware helling tussen Bad Salzungen en Eisenach. Hierdoor kan uw webmaster enkele kilometers verderop te Hüttenhof plaats vatten in het gezelschap van een vijftigtal collega-hobbyisten. Na enkele minuten is het zo ver en passeert de 52 8079-7 de groep fotografen die zeer in hun nopjes zijn met de mooie witte rookpluim.
Bij aankomst te Marksuhl wordt de 52 8079-7 met haar goederentrein uitgeweken om plaats te maken voor de 03 1010-2 die met een exprestrein naar Meiningen rijdt. We rijden een eindje voor de trein op en vatten post te Breitungen am See, waar de trein tussen een aantal in herfstkleur getooide bomen passeert. Uw webmaster keek en zag dat het goed was...
De 03 wordt ietsje later gevolgd door de 52 8154-8, die met een lege houttrein van Bad Salzungen naar Walldorf rijdt, om daar deze trein te laten beladen. We zien de trein hier bij het naderen van Wernshausen.
Op identiek dezelfde plek (maar dan langs de andere kant gezien) wordt een uurtje later ook de 03 1010-2 gefotografeerd die voor de laatste maal naar Eisenach rijdt. Het stemmige walsende ritme van deze driecilinderloc laat niemand onberoerd...
In de race van Wernshausen naar Förtha, tussen uw webmaster en de 03 1010-2, moet de stomer toch de duimen leggen, zij het met slechts 2 minuten verschil. Toegegeven: uw webmaster moet nergens stoppen, terwijl de 03 nog halt houdt te Bad Salzungen. Nu ja, zo kan uw webmaster nog een allerlaatste maal de 03 een fotografisch eerbetoon bezorgen, want deze loc rijdt nu echt haar allerlaatste kilometers op eigen kracht voor haar revisie verloopt. Hopelijk mogen we ze na een revisie toch weer onder stoom bewonderen, want zo komt deze fiere oude dame pas echt tot haar recht.
Weer wordt een spurtje ingezet, maar nu in de richting van Meiningen, waarbij we nog net op tijd tussen Walldorf en Meiningen kunnen postvatten om de 52 8154-8 met de ondertussen beladen houttrein op het korte traject tussen deze twee stations te zien (en horen!) rijden.
Te Meiningen aangekomen wordt de 52 8154-8 direct op de draaischijf van de ringloods tegenover het station gedraaid. Nog zo'n typische scène uit het stoomtijdperk die helaas steeds meer historisch wordt gezien het almaar afnemende aantal draaischijven in Europa...
Nadat de trein geschouwd is (jaja, dat kennen ze natuurlijk ook in Duitsland) kan ze aan haar rit naar Bad Salzungen beginnen. Een beetje tegen de verwachtingen van uw webmaster in, blijkt er aan de uitrit van Meiningen toch een redelijk fotopunt te liggen. De 52 8154-8 geeft alleszins serieus van katoen om de 2 aanwezige fotografen op een mooie rookpluim te trakteren.
We spoeden ons nu naar Ettenhausen (tussen Oberrohn en Marksuhl), waar nog een silhouetshot gemaakt kan worden van de 52 8075-5 en de 52 8079-7, terwijl ze een beladen steenslagtrein van Bad Salzungen naar Eisenach slepen. Jammer genoeg hebben de beide machinisten de regulateur al gesloten, maar het levert toch nog een redelijke foto op, zo in de avondschemering.
Te Marksuhl mogen de loc's even uitblazen terwijl ze 2 trams (of zijn het toch reizigerstreinen?) laten passeren. Dit geeft uw webmaster de gelegenheid om een beeldje te maken in de zogenaamde "Blaue Stunde": het moment tussen dag en nacht dat de lucht donkerblauw kleurt.
Na het vertrek van de trein op de vorige foto besluit uw webmaster naar Oberrohn te rijden om daar de 52 8154-8 op te wachten die binnen het uur met een tweede beladen steenslagtrein zal passeren. Voor een video-opname is het immers leuk een stoomtrein onder lantaarnen te zien doorrijden, waarbij de rookpluim dan hel oplicht. Zo gezegd zo gedaan, maar het plan draait lichtjes anders uit als de trein in het station een onvoorziene stop maakt. Spijtig voor de video, maar het levert wel dit leuke extra fotomotief op in echte DDR-stijl met betonnen verlichtingspalen die het geheel schraal belichten.
° 01/11/08
De derde en laatste dag van het Plandampf-evenement vangen we aan te Bad Salzungen, van waaruit de 52 8079-7 met een lege goederentrein naar Meiningen rijdt. Meer moet dat niet zijn :-)
Dankzij een tussenstop in Immelborn is het een makkie om de 52 8079-7 nogmaals in te halen. We wachten hem dan ook op aan dit bekende vijvertje te Hauenhof. Het zicht op de hard werkende stomer die zich weerspiegelt in het water, terwijl de boer zich in zijn vakwerkhoeve afvraagt of het gouden stoomtijdperk weer is begonnen, is toch een streling voor het oog.
Wie ooit een Oost-Duitse 41'er heeft horen rijden, weet dat deze loc's garant staan voor cilinderslagen als kanonnengebulder. De 41 1144-9 rijdt, vergezeld van een authentiek conducteurswagentje, met een lange goederentrein met E'tjes (kleine open bakwagentjes) van Eisenach naar Meiningen. Dit is een spektakel dat uw webmaster voor geen geld wil missen. Hij vat dan ook post aan de beruchte helling van Eisenach naar Förtha, waar de cilinderslagen natuurlijk het hardst weerklinken. Eventjes staat de wereld stil als de 41 zich, witte rook uitbrakend, een weg baant langsheen de talrijk opgekomen fotografen.
De trein met de 41 is zo knap dat hij gewoon over het hele traject achtervolgd moet worden. Als de 41 1144-9 na een korte dienststop te Marksuhl weer vertrekt in de richting van Meiningen, wordt ze eventjes letterlijk in het zonnetje gezet. Met de stoere rookpluim zou je kunnen beginnen te denken dat het om een oliegestookte stomer gaat, maar het zijn wel degelijk de vele kilo's kolen die door de stoker zonet het vuur zijn opgegooid, die voor het nodige spektakel zorgen.
Nu werkt de zon mee, maar heeft de machinist zijn dagje niet echt precies? We staan immers terug op het punt te Wernshausen, waar 13 foto's terug ook al de 52 8154-8 werd gefotografeerd. Toen scheen de zon niet en nu produceert de 41 1144-9 maar een bijzonder flauwe rookluim. Het is toch ook nooit goed voor die fotografen...
Al 2 dagen morde uw webmaster dat hij maar niet in Schwallungen raakte, waar hij enkele dagen eerder tijdens zijn zoektocht naar fotopunten een punt met een wijds uitzicht gevonden had. Vandaag moet het echter lukken: de 41 1144-9 houdt immers een halfuurtje halt te Wernshausen. Aangekomen te Schwallungen blijkt de zon nog zachtjes te schijnen. Als de 41 1144-9 vervolgens op het toneel verschijnt met haar bijzonder geslaagde fototrein, is het voor uw webmaster slechts een kwestie van "afdrukken en genieten".
Nauwelijks een halfuurtje later volgt ook de 52 8075-5 met een beladen steenslagtrein van Immelborn naar Meiningen. Uw webmaster heeft maar net de tijd om een nieuw fotopunt, ietsje dichter bij de halte van Schwallungen, in te nemen. In de tussentijd is de zon gelukkig wel helemaal doorgebroken.
Terwijl dat uw webmaster de 52 8075-5 fotografeert, wordt de 41 1144-9 gedraaid in Meiningen. Deze loc zal hierna haar mooie fototrein terugslepen naar Eisenach. Uw webmaster besluit deze trein op te wachten te Wasungen. Stipt op tijd passeert de 41 1144-9 hier het stationnetje, waar uw webmaster ooit ook de 29.013 tijdens proefritten na haar revisie in Meiningen fotografeerde.
En dan gebeurt te Hüttenhof plots toch datgene wat uw webmaster voor onmogelijk hield: de zon breekt door, net op het punt waar ze bijna recht in het verlengde van de spoorlijn staat. Eindelijk bestaat weer eens de mogelijkheid om een glintshot te maken! Met een zeer hoge sluitertijd (1/1500) wordt de 41 1144-9 op deze plek vereeuwigd, terwijl ze met haar goederentrein naar Eisenach passeert. Oh stoom, wat bent u mooi...
Te Marksuhl wordt ook deze trein weer aan de kant gehaald. Het locpersoneel gebruikt deze tijd nuttig om het drijfwerk te smeren. Zo tegen een aantal goudkleurige bomen aan onder een schraal waterzonnetje is dit alles behalve een lelijk zicht.
De seinhuiswachter van "Stellwerk W1" te Marksuhl heeft VIP-tickets als de 41 1144-9 zich weer in beweging zet. Sierlijk slingert de trein zich door de wissel en bocht aan de inrit van het station, alsof het nog steeds een dagelijkse gewoonte is.
Tijd voor dé apotheose van dit Plandampf-spektakel: in de avondschemering rijden de 52 8154-8 en de 52 8075-5 met een beladen steenslagtrein en de 52 8079-7 als opdrukloc van Bad Salzungen naar Eisenach. Als u weet dat deze trein maar liefst 2550 ton zwaar is, begrijpt u meteen waarom het voorzien van 3 loc's op dit steile traject geen overdreven luxe is. Het akoestisch spektakel tijdens deze doorkomst is uiteraard fenomenaal!
° 02/11/08
Na het Plandampf-evenement blijft uw webmaster nog een dagje hangen om de jubileumtrein n.a.v. 150 jaar Werrabahn te fotograferen. Slepers van dienst tussen Bad Salzungen en Meiningen zijn de 41 1144-9 en de 50 3501. We zien deze trein een eerste maal bij de uitrit van Breitungen am See. Waar dit dorpje haar naam vandaan heeft, blijkt aan de rechterzijde van de foto.
In elk station langs het traject stopt de trein een tijdje om de plaatselijke notabelen de kans te geven met de gebruikelijke toespraken het geheel op te luisteren. Voor uw webmaster is het op deze manier uiteraard een makkie om de trein meermaals in te halen. We zien de twee stomers hier bij het vertrek vanuit Wasungen.
Tussen Walldorf en Meiningen bevinden zich enkele bekende fotopunten. Zo is er deze S-bocht, waar uw webmaster een paar jaar geleden al eens gestaan heeft tijdens een eerder plandampf-evenement. Helaas hebben ze aan het einde van de bocht een GSM-antenne geplaatst, maar mits een beetje op de cadrage te letten is het toch net mogelijk de trein zonder dat gedrocht te fotograferen.
In Meiningen wordt de 41 1144-9 achtergelaten, waarna de 50 3501 de eer krijgt om op haar eentje de jubileumtrein naar Eisfeld te slepen. We zien haar passeren te Vachdorf. Opvallend is trouwens dat de loc blijkbaar weer grote windleiplaten gekregen heeft. De vorige keer dat uw webmaster deze loc fotografeerde (in 2003) had de loc nog haar smalle windleiplaten.
Op aanraden van enkele Duitse collega-hobbyisten rijdt uw webmaster vervolgens door naar Hildburghausen om de 50 3501 daar met haar trein te fotograferen aan de inrit van het station. Daar bevindt zich immers nog een mooie seinbrug zoals u op dit beeld kan zien.
Deze reportage wordt afgerond met een landschapsfoto van de omgeving nabij Hildburghausen. We zien de 50 3501 bij het vertrek vanuit dit plaatsje om vervolgens de laatste kilometers naar Eisfeld af te leggen. Wat blijft dit toch een mooie regio om stoomtreinen te fotograferen... Een afsluitend woord van dank gaat ook zeker uit naar de vrijwilligers die deze stoere stomers nog steeds rijvaardig houden! Het is maar dankzij deze onbaatzuchtige inzet dat we dergelijke foto's kunnen blijven maken.
Index