Fotorit tussen Chabówka en Nowy Sącz
Nadat de hobby meerdere maanden op een laag pitje stond, begon het begin 2014 weer hard te kriebelen. Hoog tijd voor een dosis vitamine S dus! Het toeval wilde dat de Poolse club "Towarzystwo Przyjaciół Wolsztyńskiej Parowozowni" een tweedaagse fotorit tussen Chabówka en Nowy Sącz organiseerde op een van de mooiste spoorlijnen die Polen rijk is, dus deze kans mochten we niet laten schieten. Over de organisatie zelf heeft uw webmaster niets dan lof: deze fotorit werd zéér professioneel aangepakt met per dag zelfs een folder in kleurendruk met alle fotostops! Ook hield men, waar mogelijk, rekening met vragen van de immer kritische fotografen, wat geen sinecure is in een redelijk gevuld programma.

Uw webmaster had de spoorlijn Chabówka - Nowy Sącz al eens eerder bezocht, zie hiervoor Met stoom langs de voet van de Tatra. Hij wist dus wel aan welk spektakel hij zich mocht verwachten. De vorige keer werd echter maar een deel van deze lijn bezocht, nu konden ook een hele reeks knappe fotopunten verder op de lijn in beeld worden gebracht. Bovendien zouden er maar liefst 2 locomotieven aan het spektakel deelnemen: de Ty42-107 en de Tkt48-191. Voor deze laatste reeks zou het ook meteen de eerste keer zijn dat uw webmaster ze in actie zou beleven.

Helaas zat het weer niet altijd mee en werd de Tkt48-191 uiteindelijk slechts weinig gebruikt. Dit laatste kwam doordat er niet zoveel liefhebbers hadden ingeschreven voor deze rit, waardoor de organisatie de ritplannen noodgedwongen wat moest bijstellen. Dit mocht echter de pret niet drukken en doet uw webmaster enkel maar uitkijken naar een volgende gelegenheid om deze prachtige spoorlijn te bezoeken.

° 05/04/14
Hobbyisten die uw webmaster kennen, weten wel dat hij veel belang hecht aan de kleinere details die een fotorit er echt historisch verantwoord laten uit zien. Het is dan ook leuk te zien dat de organisatoren van deze fotorit aan de passende koersborden gedacht hebben. Ondertussen draait de stoomverwarming op volle toeren om de rijtuigen op temperatuur te krijgen voor het vertrek van de trein.
Na een kort ritje vanuit het museumdepot van Chabówka wordt in het gelijknamige station gewacht op de laatste deelnemers van deze rit. Het personeel maakt van de tijd gebruik om de locomotief nog een keer te smeren, uw webmaster heeft meer aandacht voor het typische Poolse tafereel met lege flessen Żywiec op het perron.
Odjazd na Nowy Sącz! We zijn vertrokken naar Nowy Sącz! Enkele kilometers verderop, te Rabka Zaryte, laat de Ty42 107 zien dat ze wel oud, maar niet uitgediend is. De teneur is meteen gezet voor twee dagen stoomtreingeweld!
In Raba Niżna vinden we nog een karakteristiek houten stationsgebouw. Hoewel het gebouw buiten dienst is, vormt het toch een leuk motief voor de passerende reizigerstrein. De samenstelling van de trein is trouwens volledig historisch correct voor deze lijn, maar of er destijds ook treinen waren die niet in alle stations stopten is iets twijfelachtiger.
Enkele kilometers voor Mszana Dolna bevindt zich dit leuke bruggetje. Uw webmaster had het vroeger al eens opgemerkt tijdens een zoektocht naar mogelijke fotopunten langs de lijn, maar toen leek het te veel ingesloten. Het is dan ook een leuke verrassing dat dit punt toch bruikbaar is voor een foto van de passerende Ty42, die er duidelijk zin in heeft.
Helemaal nieuw voor uw webmaster is dit fotopunt vlak voor het station van Mszana Dolna. Hij had nooit verwacht dat vlakbij dit stadje er nog een fotopunt zou liggen waar de natuur zo mooi tot uiting komt. Langs de ene kant is het wat jammer dat de zon het vooralsnog laat afweten, maar de lagere temperatuur zorgt er wel voor dat de locomotief een indrukwekkende rookpluim produceert. Weer één van de vele voordelen aan stoomtreinfotografie: deze treinen kan je bij élk weertype leuk in beeld brengen.
Hoewel dat er op deze spoorlijn geen regulier verkeer meer is, worden de seinen in Mszana Dolna toch gewoon bediend. Deze spoorlijn wordt voorlopig nog in dienst gehouden als omleidingsroute voor de enkelsporige geëlektrificeerde route van Nowy Sącz naar Kraków. Hoe lang deze situatie nog houdbaar blijft, is echter maar zeer de vraag...
In Kasina Wielka bevindt zich een station van het genre "Vonêche": erg fotogeniek, maar niet goed gelegen om vandaag de dag veel reizigers aan te trekken. Destijds was het belangrijkste argument bij de bouw van een spoorlijn dat de hellingen niet te groot zouden worden. De stationnetjes lagen dan vaak ergens "in de buurt" van een dorp, wat voor de toenmalige bewoners natuurlijk een grote vooruitgang was. Nu ook in Polen de meeste mensen een auto bezitten, lijken dit soort stations ten dode opgeschreven... Hopelijk kan er wel nog worden nagedacht over de toeristische troeven van deze fantastische spoorlijn en in volle natuur gelegen stationnetjes als Kasina Wielka...
Net voor Dobra kolo Limanowej bevindt zich deze erg fotogenieke bocht. Helaas staat de zon niet optimaal, maar door naar zwart-wit fotografie over te schakelen, ligt de nadruk op het motief en niet op de zonnestand. Op deze foto is overigens duidelijk te zien dat we hoog op de lijn zitten: de bomen hebben begin april zelfs nog geen knoppen! Ook voor de fotografen is het hier toch even behoorlijk frisjes voor de tijd van het jaar, ook al doet de zon inspanningen om zich te laten zien.
Soms vraagt men uw webmaster wel eens wat hem zo aantrekt in stoomtreinen. Altijd weer een moeilijke vraag om te beantwoorden, zonder achteraf als bezeten te worden afgedaan ;) Graag haalt hij er dan ook een stelling bij: "welk geluid maken kinderen als je hen vraagt om een trein na te doen?". Zelfs kinderen die nog nooit een stoomtrein in het echt gezien, zullen geen elektrische trein gaan nadoen. Wie weet gaan de kinderen op deze foto zelf ooit wel op jacht naar stoomtreinen in hun "natuurlijke habitat"? Hopelijk moeten ze dan minder ver reizen dan uw webmaster :)
Jammer genoeg willen de Poolse fotografen een leeg perron en dus moeten de kinderen het veld ruimen voor het vertrek van de trein. Een beetje overijverig als u het uw webmaster vraagt, maar goed. Hoe dan ook blijft het een knap zicht om de Ty42 107 haar reis te zien vervolgen richting Nowy Sącz.
In Tymbark bevindt zich ook een kruisingsstation. Alsof er tientallen treinen per dag over deze lijn rijden, vervult de stationschef plichtsgetrouw het treinregister in. Zou hij de oh zo foute gordijnen zelf gekozen hebben? Uw webmaster heeft er echter dikke pret in, want ze geven deze opname nog net dat ietsje extra.
Nadat de locomotief in Tymbark water genomen heeft, zit de tender natuurlijk weer goed vol. Dit is duidelijk te merken als de machinist in het volgende stationnetje (Piekiełko) wat scherp remt en het water al klotsend uit de tender gutst. Doordat de stoker (zoals het hoort!) het vuur al aan het voorbereiden is voor het vertrek, vindt uw webmaster deze opname eigenlijk sfeervoller dan wéér een foto van een vertrek met witte rookpluim.
Duidelijk te zien op deze foto gemaakt te Koszary, is hoe de spoorlijn tussen Chabówka en Nowy Sącz mooi om de heuvels heen slingert. Eigenlijk onvoorstelbaar voor een spoorlijn met hellingen van meer dan 30 promille, maar toch is men er in geslaagd om de lijn zonder tunnels aan te leggen!
Na een dienststop in Limanowa, wordt de reis voorgezet tot we in Pisarzowa een boer met zijn tractor het veld zien omploegen. Tijd voor een fotostop, ook al gaat het hier bergaf en is de rookpluim dus een pak minder spectaculair. Op deze foto staat toch al één boom in bloei. Komt de lente dan toch in zicht?
Het station van Męcina ligt in een scherpe bocht, waardoor men het stationsgebouw een stuk van het spoor af heeft gebouwd. Net op het moment dat de Ty41 107 aanzet, breekt de zon even door. Een salvo van klikkende fototoestellen is het gevolg. Spoorwegfotografen, ze vormen toch een ras apart :p
We bevinden ons een kilometer voorbij het station van Męcina. Terwijl de meeste deelnemers aan de rit een wat bizar fotopunt innemen, besluiten de 3 Belgische deelnemers het anders aan te pakken en voluit voor deze oudere dames te gaan, die in traditionele kleding de passerende trein gadeslaan. Zou dit toch niet een beetje jeugdsentiment oproepen naar de tijd dat deze treinsamenstelling hier dagelijks passeerde?
° 06/04/14
De tweede dag leggen we het traject in omgekeerde richting af. Het weerbeeld begint opnieuw somber, waardoor uw webmaster weer even naar zwart-wit fotografie teruggrijpt. Op deze foto laat de ondertussen gedraaide Ty42 107 met haar trein Nowy Sącz achter zich, terwijl ze de Donajec oversteekt via deze fotogenieke brug. De eerste kilometers van de spoorlijn naar Chabówka zijn overigens geëlektrificeerd, maar ook op dit traject is er helaas geen regulier treinverkeer meer. Toch wat sneu allemaal...
In Klęczany hangt er gelukkig geen bovenleiding meer en voelt de Ty42 zich dus weer helemaal "vrij". Dit laat ze met plezier zien bij dit prachtvertrek vanuit het station, waarbij ze op een erg stevige helling mag laten zien wat ze nog in haar mars heeft. Ter informatie: de Ty42 is natuurlijk een exemplaar van de Duitse Kriegsloks van de Baureihe 52. In Polen werden deze locomotieven in de reeksen Ty2 en Ty42 ingedeeld, met die nuance dat de Ty2'en in buitenlandse fabrieken werden gebouwd, terwijl de Ty42'en in Polen zelf werden gebouwd (ook na het einde van de oorlog). Zo werd de Ty42 107 in 1946 in Poznań gebouwd onder het fabrieksnummer 2849.
De helling in Klęczany biedt meerdere mogelijkheden en dus wordt nog een tweede schijnvertrek georganiseerd waarbij de groep spoorwegliefhebbers wat hoger postvat. Deze doorkomst was wellicht de mooiste van deze tweedaagse. Zij die al ooit een kriegslok met de vulling vol open aan het werk hebben gehoord, kunnen er zich wellicht wel iets bij voorstellen.
We schuiven stilletjes aan op richting Chabówka en komen in het volgende dorpje: Chomranice. Ook hier staat een schijnvertrek gepland, maar het punt dat de groep inneemt kan uw webmaster niet bekoren, omdat er een te modern huis prominent in beeld staat. Niet getreurd, uw webmaster besluit samen met enkele andere fotografen wat verderop te gaan staan en dit heeft hij zich absoluut niet berouwd. Erg knap om een stoomlocomotief in de verkanting van deze bocht te fotograferen!
Ondertussen denkt de treinbegeleider er precies het zijne van...
In Męcina vergaapt uw webmaster zich wederom op het feit hoe fel de bocht hier is ter hoogte van het station. Het geeft de spoorlijn hier bijna het karakter van een smalspoor- of een tramlijn. Of er tijdens de stop in dit station veel reizigers zullen op- of afstappen, is trouwens maar zeer de vraag.
Oost-Europa ten top: een enkelsporige niet geëlektrificeerde spoorlijn die ons door mooie beboste landschappen voert. Dat we nog lang niet bovenaan de helling zijn, blijkt wel uit het feit dat er toch al wat jonge blaadjes (nee, niet dié soort) aan de bomen hangen.
Jezus ziet het even niet meer zitten. Normaal mag hij hier rustig... Ja, wat zit hij hier eigenlijk te doen? Slapen? Of is dit echt wat het lijkt dat het is? Een collega godsdienstleraar op school vond er ook niet echt een antwoord op :)
Bochten, bochten en nog eens bochten: een van de meest typische kenmerken van een berglijn. Maar net dat is natuurlijk wat spoorwegliefhebbers graag hebben, want daardoor zijn de fotomogelijkheden bijna eindeloos! De Ty42 107, een museummachine in topvorm onder beheer van PKP Cargo, werkt ondertussen onvermoeid door.
In het begin van deze reportage werd al vermeld dat we per dag een brochure kregen met informatie (inclusief kleine foto) per fotostop. De organisatie leverde op dit punt wel écht waar voor haar geld, want zelfs de op de brochure zichtbare oudere dame is van de partij. Eneuhm, dan gaat het niet over de Ty42 :)
Voor het volgende punt bestaat er eindelijk de mogelijkheid om eens wat verder van de spoorlijn af te gaan staan. We bevinden ons in Koszary en we zien Limanowa, de grootste stad langs de lijn, op de achtergrond. Dit is overigens een van de weinige punten waar de spoorlijn in een brede vallei ligt.
Een echt "wauw-moment" is de doorkomst van de Ty2 aan dit riviertje in de buurt van Tymbark. De zon is eindelijk eens volledig van de partij, waardoor een schitterend contrast ontstaat van de zwarte stomer tegenover de groenbruine achtergrond. Dít zijn de foto's waar uw webmaster het voor doet!
In het stationnetje van Tymbark moeten we weer even halt houden (voor een onzichtbare tegentrein?), waardoor de treinbegeleider en de stationschef even een babbeltje kunnen maken. Dit is natuurlijk een droommotief waar uw webmaster heel graag gebruik van maakt.
In Podłopien hebben enkele snuggere Duitse achtervolgers hun auto knal in beeld van het fotopunt gezet. Ze weigeren hem te verzetten, waardoor de hele groep de opvallend nieuwe auto mee in beeld heeft, terwijl de zon het ook absoluut laat afweten. Na het schijnvertrek spurten de lichtjes egocentrisch ingestelde heerschappen direct naar hun auto voor een volgende opname, waardoor het schijnvertrek nog eens overgedaan kan worden zonder storende auto in beeld. Ditmaal overigens wél met een (weliswaar mager) zonnetje tot groot jolijt van de groep :) Ach ja...
Enkele kilometers voor Dobra kolo Limanowej bevindt zich deze leuke brug. Helaas gooit een fotowolk bij twee schijnvertrekken roet in het eten. Bij het opduwen voor het tweede schijnvertrek, wordt de trein wel goed belicht, waardoor uw webmaster heeft beslist om deze foto op zijn site te zetten.
Tijd voor een dankgebed voor de nu al geslaagde fototweedaagse... Ook te Porąbka schijnt immers de zon als de Ty42 107 de zware helling in dit dorp bedwingt. Echt leuk dat de organisatoren ook oog hebben voor dit soort motieven!
Te Mszana Dolna wacht de TkT48 191 al op de aankomende Ty42 107 met haar reizigerstrein. Dit soort opnames (van kruisende stoomtreinen) heeft uw webmaster jaren geleden rond Wolsztyn wel vaker gemaakt, maar dan met stoomtreinen in de actieve dienst. Wie weet verschijnen die foto's ooit nog wel eens op deze site. Maar ja: tijd, tijd, tijd...
In de oorspronkelijke plannen van deze rit was een belangrijke taak weggelegd voor de Tkt48 191. Door het beperkte aantal deelnemers, moest op deze plannen worden beknibbeld, waardoor er voor de TkT48 geen enkele fotostop met schoorsteen voor meer zou overblijven. Gelukkig had de organisatie in Mszana Dolna oren naar de vraag van o.a. uw webmaster om toch één dergelijke fotostop te doen. Daardoor kon toch deze opname worden gemaakt van de TkT48 191 die hier met een reizigerstrein vanuit Chabówka lijkt binnen te komen.
Iets later mag de Ty42 107 haar weg richting Chabówka vervolgen. Dit keer heeft ze echter een goederentrein aan de haak, samengesteld met wagens van de schitterende collectie van het museum in Chabówka. Zelfs aan een begeleiderswagon is gedacht, waardoor de trein helemaal historisch correct is.
De deelnemers nemen nu plaats op houten bankjes in 2 gesloten goederenwagens, om zo naar de volgende fotopunten te rijden. De treinbegeleider kijkt dromend naar buiten. Misschien denkt hij wel dat hij nu toch stilletjes aan naar huis wil?
Weer komen de herinneringen terug aan de periode dat er rond Wolstyn nog bedieningstreinen met stoom werden gereden als de Ty42 107 met haar bedieningstrein Raba Niżna passeert. Stel je zo'n trein eens in België voor op het net van Infrabel... Laat staan dat de deelnemers tussen de verschillende fotostops in de goederenwagens zouden mogen meerijden ;)
U hebt al gemerkt dat uw webmaster vol lof is voor het werk van de museummedewerkers in Chabówka. Echt tot in de kleinste details is alles correct, zoals duidelijk te zien is op deze foto. Niet zichtbaar is dat hun restauraties technisch ook van grote klasse getuigen, iets wat in de werkplaatsen van Gniezno en Leszno (voor de locomotieven van Wolsztyn) ooit wel anders was...
Wat verderop (maar nog altijd in Raba Niżna) wordt nog een tweede schijnvertrek georganiseerd. Met enkele schoppen kolen op het vuur, bezorgt het locomotiefpersoneel de deelnemers alleszins een leuke opname. De telegraafmasten maken het plaatje helemaal compleet.
Een van de bekendste punten langs het traject tussen Mszana Dolna en Chabówka vinden we aan de uitrit van Rabka Zaryte. Het riviertje Raba stroomt hier vlak langs de spoorlijn, doorheen de zeer smalle vallei.
We laten de goederentrein voor wat hij is en wachten op de Tkt48 191 met haar reizigerstrein naar Chabówka. Terwijl de groep op het vorige punt blijft staan, besluit uw webmaster aan de uitrit van het station post te vatten om zo een video-opname te kunnen maken van de optrekkende Tkt. De video is zeker gelukt, maar ook van de foto is hij niet ontevreden.
Uw webmaster wist niet af van dit fotopunt tussen Rabka Zaryte en Chabówka, dus deze laatste fotostop is wat hem betreft een leuke bonus van een toch al erg geslaagde tweedaagse. Hoewel het licht nu zienderogen achteruit gaat, kan de Tkt48 met haar reizigerstrein naar Chabówka toch nog een allerlaatste keer worden vastgelegd. Zeg nu zelf: op deze opname is er toch werkelijk niets dat verraadt dat het om een opname uit 2014 gaat?
Uw webmaster hoopt op een dag opnieuw aan een fotorit te kunnen deelnemen rond het fantastische Chabówka. Meteen wil hij de mensen van de Towarzystwo Przyjaciół Wolsztyńskiej Parowozowni (TPWP) nog eens bedanken voor de voortreffelijke organisatie van deze tweedaagse. Do widzenia, Polskie parowozy i dziękuję, TPWP!
Index